KOAH'ta hastalığı ilerleyene 'tel tedavisi' (KOAH nasıl tedavi edilir?)

Marmara Üniversitesi, Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göğüs Cerrahisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Korkut Bostancı anlattı:

KOAH nasıl tedavi edilir?

KOAH'ta evrelere göre sıralı yapılan tedaviler mevcut. Erken dönemde ilaç tedavileri ve beraberinde yapılan rehabilitasyon var. Son aşamaya gelmiş ileri evre hastalarda artık ilaçlar, oksijen tedavisi, özel egzersizler ve pulmoner rehabilitasyon belirtileri rahatlatamaz hale gelir. Bu durumda 'akciğer hacim küçültme tedavisi' gibi ileri girişimleri öneriyoruz. Gerçekten yarar görecek hastalar seçilirse hastanın daha rahat nefes alması sağlanıyor.

Akciğer hacim küçültme tedavisi nedir?

Herhangi bir kesi, bıçak ya da yara izinin olmadığı girişimsel yöntemlerdir. Amaç akciğerde işe yaramayan balonlaşmış kısımları küçültüp sağlam dokulara yer açmaktır. Hacim küçültme tedavilerinden biri sarmal tellerdir. Her KOAH hastasına uygulanmaz, ileri evre amfizem hastalarında fayda sağlar.

Sarmal tel tedavisi nasıl yapılır?

İşlem bronkoskopi ile yapılır. Bronkoskopi ağız veya burundan sokulan ışıklı bir hortumla akciğerlerin incelenmesidir. Bu tedavide olduğu gibi gerektiğinde akciğer hastalıklarının tedavisinde de kullanılır. İşlem özetle şöyle: Sarmal teller özel tıbbi aletlerle geçici olarak düzleştirilir. Sonra bir kateterle (plastik ince bir boru) akciğerin en hasarlı bölgesine yönlendirilir. Hastanın ihtiyaç duyduğu sayıda sarmal yerleştirilene kadar işleme devam edilir.

Ne kadar sürer?

Yarım saat ile 45 dakika arasında sürer. İşlem bittikten sonra hasta 1-2 saat gözlem altına alınır. 4 saat sonra çekilen röntgenle sarmalların yerleşimi kontrol edilir. Bu arada işlem genel anestezi altında, hasta uyurken yapılır.

Sarmal teller nasıl çalışır?

Keskin uç olmayacak şekilde her telin ucunda bir top bulunur. Sarmallar her hastanın havayolu boyutlarına uyacak şekilde farklı boyutlardadır. Akciğerin hasarlı havayollarına kalıcı olarak yerleştirilir. Harap olmuş akciğer dokusunu sıkıştırarak kalan akciğerin daha etkin bir biçimde çalışmasına olanak sağlar.

Sarmallar sayesinde hava, akciğerin daha sağlıklı bölümlerine yönlendirilir. Böylece hava hapsi ve akciğerin şişmesi azaltılır. Bazı hastalar işlemden hemen sonra rahatladığını söyler. Hastanın tam olarak yarar görmesi 1 ayı bulabilir. Ayrıca işlem sağ ve sol akciğere 1-3 ay arayla 2 senasta yapılır. 2 seansın sonunda fayda maksimuma ulaşır. Uygun hastalarda solunum ve yaşam kalitesi belirgin şekilde iyileşir.

Tedavi tekrarlayabilir mi?

Amfizem ilerleyici bir hastalık. Bu tedaviyle elde edilen iyilik hali 3-5 yıl sonra kaybedilebilir. Hastanın akciğeri müsaitse bu durumda tedavi tekrarlayabilir.

Hastalar nasıl seçilir?

Radyolojik görüntüleme hangi yöntemi uygulayacağımıza karar vermemizi sağlıyor. Özel solunum fonksiyon testleri de yapılıyor. Örneğin akciğerin ne kadar şiş olduğunu gösteren 'rezidüel volüm' dediğimiz ölçüm gerekiyor.

Hastanın genel durumu da önemli. Sık sık yoğun bakıma girip çıkıyorsa, sık enfeksiyon geçiriyorsa işlem için tercih etmeyebiliyoruz. Sonuçta işlem anestezi altında yapılıyor, hastanın narkozu kaldırabilecek düzeyde olması lazım.

Kimler bu tedaviyi yapar?

Göğüs cerrahisi uzmanları ya da bu konuda uzmanlaşan göğüs hastalıkları uzmanları yapabilir. Hasta bize yani göğüs cerrahisi uzmanına yönlendirilmişse işlemi biz yapıyoruz, sonra takipleri için hastayı yeniden göğüs hastalıkları uzmanına gönderiyoruz.

SGK karşılıyor mu?

Üçüncü basamak hastaneler dediğimiz eğitim ve araştırma hastaneleri ile üniversite hastanelerinde tamamen karşılıyor.